Việc dạy học vẽ cho trẻ có hiệu quả sẽ giúp trẻ nhận được nhiều lợi ích tốt đẹp. Nhiều nghiên cứu cũng khẳng định điều này: “Học vẽ có thể giúp trẻ kết hợp hoạt động của não trái và não phải. Đồng thời có thể dễ dàng và tự nhiên quan sát thế giới từ góc nhìn của riêng chúng”. Vậy làm sao để dạy học vẽ cho trẻ một cách hiệu quả nhất?
Thứ nhất, tìm hiểu quỹ đạo phát triển khả năng vẽ của trẻ trước khi dạy học vẽ cho trẻ
- Từ 1 đến 2 tuổi. Trẻ bước vào giai đoạn cầm bút vẽ “bậy”, tức là không có một dạng hình ảnh cụ thể nào. Lúc này trẻ chưa hình thành khái niệm vẽ mà chỉ dựa vào các giác quan ban đầu để vẽ nguệch ngoạc theo ý thích. Vậy khi dạy học vẽ cho trẻ ở lứa tuổi này, chỉ cần để trẻ tự do “thể hiện” trên giấy trắng.
- Từ 2-3 tuổi. Trẻ bắt đầu có ý thức về độ dài những đường kẻ; ranh giới của tờ giấy; tấm bảng; … Và từ 3-4 tuổi, trẻ bắt đầu hình thành ý thức “vẽ”, biết mô tả nội dung trong khi vẽ và thậm chí là đặt tên cho bức tranh. Đây được xem là lứa tuổi cần chú trọng nhất nếu ba mẹ có ý định dạy học vẽ cho trẻ.
- Từ 4-5 tuổi. Trẻ chú ý hơn vào các chi tiết, có xu hướng vẽ những gì mà chúng quan tâm, yêu thích nhất, nhưng bức vẽ đã bắt đầu có bố cục, có khung cảnh, hình ảnh, thậm chí có cả câu chuyện đằng sau đó. Dạy học vẽ cho trẻ ở lứa tuổi này cần người giảng dạy là người am hiểu kiến thức về mỹ thuật, hội họa.
- Sau 6 tuổi. Trẻ biết bộc lộ cảm xúc chân thực hơn về cuộc sống; thiên nhiên; những điều diễn ra quanh mình thông qua tranh, với các chi tiết và kỹ thuật biểu đạt phong phú hơn.
Thứ hai, tạo môi trường phù hợp khi dạy học vẽ cho trẻ
– Theo đặc điểm lứa tuổi của trẻ, cha mẹ nên chuẩn bị các dụng cụ phù hợp như bảng vẽ hoặc tờ giấy vẽ khổ lớn. Các đồ đi kèm như bút chì màu; chì sáp; sơn; phấn dầu; màu nước; màu bột;… cho trẻ. Ba mẹ bắt đầu để ý tư thế ngồi vẽ, cách cầm bút của trẻ. Và hơn nữa, hãy để trẻ nghĩ rằng vẽ rất dễ, vui và thú vị.
– Khuyến khích và bảo vệ niềm yêu thích vẽ của trẻ. Nhà giáo dục nổi tiếng Trung Quốc Trần Hạc Cầm từng nhận xét: “Đa phần trẻ em đều thích hội họa. Đó là tiền thân của ngôn ngữ truyền miệng và là công cụ tốt để thể hiện cái đẹp”.
– Khi dạy học vẽ cho trẻ, hãy cho trẻ có cơ hội tập trung và đắm chìm vào thế giới tưởng tượng của chúng. Thay vì cứ đặt câu hỏi, chê trẻ vẽ xấu hay nói “chả hiểu vẽ cái gì”… Tuyệt đối không nên sử dụng khuôn mẫu để bắt trẻ sao chép. Điều này sẽ hạn chế trí tưởng tượng của trẻ và làm giảm nhiệt huyết của bé với hội họa.
– Cô Tori – chuyên gia giáo dục mầm non Nhật Bản trong cuốn “Dạy trẻ làm bạn với môn vẽ” đã nhấn mạnh rằng vẽ, đặc biệt là vẽ tự do là loại hình thể hiện cảm xúc của trẻ. Do đó, cha mẹ không nên đánh giá tranh của con mình dựa trên tiêu chí “vẽ đẹp hay không”; “vẽ có giống hay không”; mà nên cảm thụ những gì bé muốn thể hiện trong tranh và hiểu những gì bé muốn thể hiện bằng sự quan tâm và tôn trọng.
Hãy cho trẻ có cơ hội tự cảm nhận, khám phá thế giới tự nhiên
Hãy để trẻ trực tiếp khám phá tự nhiên và đưa những gì mình tích lũy được vào trong tranh vẽ. Cha mẹ có thể thường xuyên đưa con đi tiếp xúc với môi trường tự nhiên như núi rừng; biển cả; hoặc đến những nơi như cửa hàng; phòng triển lãm; đường phố… và trò chuyện với con nhiều hơn về cuộc sống. Hãy cho trẻ có cơ hội quan sát thật nhiều để ghi nhớ những thứ về thế giới xung quanh. Ba mẹ sẽ thấy bất ngờ về sự sáng tạo phong phú của bé đấy!